Kleine hondjes agressiever dan grote?

Keffertjes?

Als een grote hond blaft of uitvalt naar andere honden, dan wordt dat vaak als agressief bestempeld. Wanneer een klein hondje blaft naar iedere voorbijganger of uitvalt naar andere honden, dan vinden we dat hooguit irritant, maar de link met agressie wordt niet snel gelegd. In de kern echter vertonen de grote en kleine honden hetzelfde gedrag vanuit dezelfde emotie.

Het schattige uiterlijk van Yorkshire Terries, Maltezers of Chih-Tzu’s en het formaat van deze hondjes zorgen ervoor dat we het vaak niet serieus nemen. Kleine hondjes zijn vooral schattig, en als ze dan toch een keer van zich af willen bijten dan wordt er gezegd dat ze zich aanstellen. “Het is ook zo’n drama queen”.

Misschien wordt het tijd dat we kleine hondjes serieus gaan nemen.
Het zijn ten slotte volwaardige honden, met hondse behoeften, maar dan in een kleiner lijfje.

Napoleon complex

Kleine hondjes die grote honden aanvallen stellen zich aan. Of zijn ze juist heel dapper? Er wordt ook wel eens gesproken over het ‘Napoleon complex’ bij kleine hondjes. Hun grote mond en agressieve, dominante gedrag zijn een overcompensatie voor hun kleine voorkomen. Eigenlijk zijn dit allemaal antropomorfe verklaringen voor dit gedrag.

Hugo: “Voor de zoveelste keer zijn mijn twee lieve zachtaardige Berner Sennenhonden in de ochtend aangevallen door een hondje van twee turven hoog. Vaak aangemoedigd door de baas. In dit geval: Liz niet doen, stel je niet zo aan! Lizzz steeds harder schreeuwend en Lizzz steeds harder keffend om vervolgens frontaal in de aanval te gaan.”

In 2012 hebben Zweedse wetenschappers onderzoek gedaan naar agressie bij de ‘Desert Goby’, een soort vis. De mannetjes van deze soort verdedigen hun nest. De onderzoekers plaatsten indringers bij deze mannetjes om te zien hoe ze zouden reageren. Wat opviel was dat de kleine mannetjes sneller en agressiever hun nest verdedigden dan de grotere mannetjes. Als kleine visjes zich agressiever kunnen opstellen dan grote vissen van dezelfde soort, zou dat dan ook zo bij honden kunnen zijn?

Zijn kleine honden agressiever dan grote honden?

In 2007 deden Deborah Duffy, Yuying Hsu en James A. Serpell onderzoek naar rasverschillen en agressie met behulp van CBARQ (Canine Behavioral Assessment and Research Questionnaire). Teckels en Chihuahuas vertoonden opvallend vaker agressief gedrag naar leden van het eigen gezin, naar vreemden en naar andere honden.

Een publicatie uit 2013 van Paul McGreevy lijkt hier nog meer inzicht in te geven. Tijdens dit onderzoek werd gekeken naar het verband tussen de uiterlijke verschijning (vorm van de schedel, formaat en gewicht van een hond) en gedrag. Gedragen honden met vergelijkbare uiterlijke kenmerken zich op dezelfde manier? Uit dit Australische onderzoek kwam naar voren dat kleine honden reactiever zijn dan grote honden en vaker agressie inzetten naar mensen, zowel naar hun eigenaar als naar vreemden.

Deze onderzoeken tonen een correlatie aan tussen het formaat van de hond en agressief gedrag. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat alle kleine hondjes agressief zijn!

Pijn als oorzaak

Pijn speelt bij hele kleine hondjes helaas een grote rol. Extreem kleine minihondjes, die minder dan 5 kilo wegen, kampen met ernstige gezondheids- en welzijnsproblemen. Denk aan hoofdpijn door een te kleine bolle schedel en oogaandoeningen omdat de ogen te ver naar buiten worden gedrukt.

Naast hoofdpijn en oogproblemen hebben hele kleine hondjes door het doorfokken ook last van nekpijn, knie-, luchtpijp- en gebitsproblemen. Ook zie je nog wel eens dat de tong altijd uit het bekje hangt. Mensen vinden het schattig, maar dit is echt een welzijnsprobleem.

Wanneer een hondje veel pijn en ongemak ervaart, kun je je voorstellen dat dit veel stress met zich meebrengt. Dit heeft weer tot gevolg dat een hond niet veel kan hebben. Aanraking of te veel prikkels kunnen ervoor zorgen dat zo’n hondje letterlijk van zich af bijt. Pijn en agressie zijn met elkaar verbonden.

Andere mogelijke oorzaken

Naast pijn kunnen onderstaande aspecten ook meespelen of bijdragen.

Broodfok

Broodfokkers fokken met name kleine, schattige hondjes; kruisingen tussen Shih-Tzu, Chihuahua en Maltezer. Echter hier gaat al veel mis voordat de pups überhaupt geboren zijn. Gedragsproblemen zoals angst en agressie zijn dan al aanwezig zodra de pup in huis komt. Vaak hebben deze hondjes als pup geen tot weinig socialisatie en habituatie gehad, wat zich later kan uiten in angst en agressie.

Het valt wel mee…

Ongewenst gedrag bij kleine honden wordt eerder getolereerd omdat het gedrag minder impact heeft. Wanneer een kleine hond tegen je opspringt is dat minder vervelend dan wanneer een grote hond dat doet. Een Chihuahua die op schoot gaat zitten om aandacht op te eisen levert ook geen probleem op, maar wat als een Duitse Herder dat doet? Ditzelfde geldt ook voor agressief gedrag bij kleine honden; bijt een kleine hond, dan heb je misschien een klein schrammetje; pleister erop en het probleem is ‘opgelost’.

Gebrek aan uitdaging en beweging

Als het zo is dat kleine honden veel tijd binnenshuis doorbrengen, dan krijgen ze te weinig beweging en stimulatie. Vaak wordt gedacht dat kleine hondjes niet vaak hoeven te wandelen of dat het voldoende is om ze even naar buiten te laten om te plassen. Iedere hond heeft uitdaging en stimulatie nodig. De hele dag tussen vier muren leven is geestdodend, ook voor honden. Dit kan resulteren in ongewenst gedrag in allerlei vormen.

Bescherming

Het kan zijn dat kleine honden extreem beschermd worden omdat ze kwetsbaarder zijn. Is het verstandig om een klein hondje altijd maar op te tillen zodra er potentieel gevaar dreigt? Of om een klein hondje altijd af te schermen van andere honden? Gebrek aan interactie met de wereld zorgt op den duur ook voor wereldvreemd gedrag. Kleine honden vertonen bijvoorbeeld in vergelijking met grote honden ook opvallend veel gedragingen die te maken hebben met de hechte band die ze met hun eigenaar hebben; binnen plassen en poepen wanneer de eigenaar van huis is, verlatingsangst en extreem veel aandacht vragen.

Accessoire

Gelukkig zien we het in Nederland niet vaak; hondjes die als mode-accessoire mee de handtas in gaan of als baby worden betutteld en geen hond kunnen zijn. Het spreekt voor zich dat dit gevolgen heeft voor het gedrag van een hond.

Bijtincidenten

Waarom komen bijtincidenten met kleine hondjes dan nooit in het nieuws? De reden ligt waarschijnlijk in de ernst van de verwondingen. Een kleine hond zal niet snel een andere hond of een mens zwaar verwonden of dood bijten. In de media lees je vooral over fatale of levensbedreigende gebeurtenissen. Ook in studies vind je alleen maar data van ernstige gevallen; kleinere incidenten worden zelden gerapporteerd.

Wat kun jij doen om jouw hondje te helpen?

Is jouw hond reactief naar andere honden? Of reageert het agressief naar jou of naar bijvoorbeeld visite? Wil je je hond helpen beter om te leren gaan in voor hem moeilijke situaties? Neem de mogelijke oorzaken zoals hierboven beschreven nog eens door.

Een medisch onderzoek door een dierenarts kan inzicht geven in mogelijke pijn bij je hond.
Het is ook raadzaam op zoek te gaan naar een goede gedragstherapeut als je problemen ervaart met het gedrag van je hond.